Kumar
Caravaggio, The Cardsharps (1594 civarı), kart hilebazlarını tasvir ediyor.
Kumar (aynı zamanda bahis veya oyun olarak da bilinir), bir değeri olan bir şeyin (“bahis”) rastgele bir olay üzerine, başka bir değeri olan bir şeyi kazanma amacıyla yatırmasıdır. Strateji unsurları göz ardı edilir. Kumarın üç temel unsuru vardır: değerlendirme (bahis miktarı), risk (şans) ve ödül.
Kumarın sonucu genellikle anında belirlenir; örneğin bir zar atışı, rulet çarkının dönmesi veya bir atın bitiş çizgisini geçmesi gibi. Ancak, gelecekteki bir spor karşılaşmasının sonucu veya tüm bir spor sezonu gibi uzun vadeli bahisler de yaygındır.
Kumar ve Oyun Arasındaki Fark
“Oyun” terimi genellikle, faaliyetin yasa tarafından açıkça izin verildiği durumlarda kullanılır. Ancak bu iki terim birbirini dışlamaz. Örneğin, bir “oyun” şirketi halka “yasal” kumar hizmetleri sunabilir ve genellikle bir oyun kontrol kurulu tarafından denetlenir.
Özellikle çevrim içi oyunların yaygınlaşmasıyla, “oyun” terimi bahis içermeyen dijital oyunları tanımlamak için de kullanılmaya başlanmıştır. Ancak bu yeni kullanım, geleneksel anlamını henüz tamamen değiştirmemiştir.
Kumarın Küresel Ekonomideki Yeri
Kumar, büyük bir uluslararası ticari faaliyettir. 2009 yılında yasal kumar pazarının toplam değeri yaklaşık 335 milyar dolar olarak tahmin edilmiştir.
Bazı kumar biçimleri doğrudan para içermese de değerli materyallerle oynanır. Örneğin, misket oyunlarında misketlerin, Pogs oyunlarında küçük disklerin veya Magic: The Gathering gibi koleksiyon kart oyunlarında kartların bahis olarak kullanılması mümkündür.
Kumarın Tarihi
İlk Dönemler
Kumar, Paleolitik Çağ’a kadar uzanmaktadır. Mezopotamya’da bulunan en eski altı yüzlü zarlar MÖ 3000 yılına dayanır. Çin’de ise ilk binyılda kumarhaneler yaygınlaşmış, hayvan dövüşleri üzerine bahisler oynanmıştır. 10. yüzyılda Çin’de loto oyunları ve Pai Gow’un öncüsü olan domino oyunları ortaya çıkmıştır.
9. yüzyılda Çin’de oyun kartları kullanılmıştır. Japonya’da kumar en az 14. yüzyıla kadar uzanmaktadır.
ABD’de en popüler kumar kart oyunu olan Poker, 17. yüzyılda oynanan İran oyunu As-Nas’tan türemiştir.
Bilinen ilk kumarhane olan Ridotto, 1638 yılında İtalya’nın Venedik şehrinde açılmıştır.
Büyük Britanya
- 1569 yılında Kraliçe I. Elizabeth tarafından bir piyango düzenlenmiştir.
- Üç yüzyıldan uzun süredir at yarışları popüler bir bahis konusu olmuştur.
- Kumar tarih boyunca sıkı düzenlemelere tabi tutulmuştur.
- En büyük muhalefet, Protestan ahlakçılar ve sosyal reformculardan gelmiştir.
Singapur
-
- yüzyılın ortalarına kadar yasa dışı kumar yaygın.
- 2010 yılında yasal kumarhaneler açılınca devletin yaklaşımı değişti.
- Günümüzde devlet, sorumlu kumar politikalarını teşvik etmek için sıkı yasalar uygulamaktadır.
Amerika Birleşik Devletleri
- Kumar, yüzyıllardır ABD’de popüler bir aktivite olmuştur.
- 20. yüzyılın başlarında kumar yasaklandı ve yasa dışı hale gelerek mafyanın yükselmesine katkı sağladı.
- 20. yüzyılın sonlarında yasalar gevşetildi ve kumar yeniden yaygınlaştı.
Kumarın Yasal Düzenlemeleri
Birçok ülke kumarı ya tamamen yasaklar ya da lisanslı satıcılarla sıkı şekilde denetler. Kumarın yasak olduğu bölgelerde kumar turizmi ve yasa dışı kumar artış gösterir.
Hükümetler kumar sektöründen yüksek gelir elde ettikleri için birçok devlet ile kumarhaneler arasında sıkı bir ekonomik ilişki bulunmaktadır.
Kumar ve Sigorta Arasındaki Fark
Sigorta sözleşmeleri, kumara benzerlik gösterse de hukuken farklı kabul edilir. Örneğin, bir kişinin evinin yanıp yanmayacağı üzerine sigorta yaptırması teknik olarak bir bahis gibi görünse de, sigorta sahibinin evi kaybetmemek gibi finansal olmayan bir çıkarı da vardır.
Kumar Kaynaklı Kayıpların Geri Kazanılması
Bazı hukuk sistemlerinde, kumar borçlarının belirli durumlarda geri talep edilmesi mümkündür. Örneğin, Lipkin Gorman v Karpnale Ltd davasında, çalıntı parayla kumar oynayan bir avukatın davasında, mahkeme kumarhanenin parayı iade etmesi gerektiğine karar vermiştir.
Kumarın Dini Görüşlere Göre Değerlendirilmesi
Budizm
Buda, Singalovada Sutra’da kumarı “yıkıma götüren bir unsur” olarak tanımlamıştır.
Hinduizm
Hindu destanları (Mahabharata, Gambler’s Lament), kumarın eski Hint toplumundaki varlığını ve olumsuz etkilerini anlatmaktadır.
Yahudilik
Eski Yahudi yasalarında, profesyonel kumarbazların mahkemede tanıklık yapmalarına bile izin verilmezdi.
Hristiyanlık
Katoliklik
Katolik Kilisesi, kumarın adil olması, dolandırıcılık içermemesi, tarafların sonucu bilmemesi ve eğlence amaçlı olması şartıyla etik açıdan sakıncalı olmadığını belirtmiştir. Ancak, kumarın bağımlılığa yol açabileceği ve yoksulları olumsuz etkileyebileceği gerekçesiyle çoğu Katolik lider tarafından eleştirilmektedir.
Protestanlık
Birçok Protestan mezhebi, kumarın açgözlülüğü teşvik ettiğini ve günah olduğunu savunmaktadır. Özellikle Metodistler, Nazarene Kilisesi, Mennonitler, Baptistler ve Yedinci Gün Adventistleri kumarı yasaklayan gruplar arasındadır.
Kaynak: wikipedia